Zajęcia pozalekcyjne to wybór nie narzucany nam przez nikogo i tak samo my nie powinniśmy narzucać go swoim dzieciom. Oczywiście możemy wręcz podsuwać dziecku pod nos kolejne możliwości, ale w żaden sposób przymuszenie ich do danej aktywności nie sprawi, że będą zadowolone lub rozwinie się w nich wartościowa pasja. W przypadku kodowania, czasami nawet najbardziej zapalone dzieciaki rezygnują. I to wcale nie dlatego, że kodowanie jest nudne. Tak jak w każdej dziedzinie życia, tak i tu można po prostu źle wybrać na start jeden z aspektów nauki bądź zniechęcić się pewnymi trudnościami. Stąd wybór odpowiednich kursów programowania dla dzieci i młodzieży powinien być przemyślany pod każdym kątem.
Dlaczego dzieci rezygnują z kodowania?
To, że dziecko rezygnuje z zajęć programowania często wynika wcale nie z tego, że mu nie odpowiadają, choć zaczął chodzić na nie z przekonaniem, że chce się tego uczyć. Rezygnują wyłącznie, dlatego że są zmuszane przez rodziców, bez pytania ich o zdanie, a także ponieważ zostały popełnianie pewne błędy, o które niestety łatwo nie znając się na tej dziedzinie życia przy jej wyborze przez rodziców.
1. Zły język programowania.
Istnieje wiele języków programowania i niestety na początek może być trudno rodzicowi zadecydować, na jaki mają zapisać swoje dziecko. Można skorzystać z opcji dostępu do wielu różnych zajęć, tak jak ma to miejsce w naszej szkole. Jeżeli jednak nie ma takiej możliwości trzeba wybrać język, ale niekonieczne taki, który wydaje nam się, że zapewni dziecku już na starcie świetlaną przyszłość – powoli. Wybierajmy taki, który będzie dopasowany do jego potrzeb, związanych z wiekiem, możliwościami czy zainteresowaniami.
O ile bardzo polecamy naukę takich języków, jak C++ czy Java, o tyle dla niektórych dzieci są one na start po prostu za trudne i lepiej, żeby poznało ono najpierw podstawy innego języka, który pomoże zrozumieć kolejne. Wybór na ich miejsce na przykład Pythona może być dobrym krokiem, gdyż ma on dużo bardziej zrozumiała składnię zarówno dla początkujących, jak i dla młodszych dzieci. Najmłodsze dzieci powinny zacząć od Scratcha, pomimo tego, że rodzice mają ambicje na to, by dziecko zajęło się jak najszybciej prawdziwym programowaniem.
Ważne jest też, aby zastanowić się, jakie języki kodowania będą dobre, biorąc pod uwagę to, co dziecko chce robić. Jeżeli mały programista chce tworzyć własne strony internetowe można zna pierwszym miejscu zaproponować mu kursy typu webmaster, gdzie poznaje HTML, czy CSS z JavaScript. Chcąc pisać gry nie wrzucajmy młodego kodera od razu w wir C++, ale zaproponujmy mu zajęcia z Unity, czy dla młodszych Robloxa.
Jeżeli dziecko będzie musiało uczyć się języka, którego nie wykorzysta do swojej pasji, po prostu nauka ta mu się znudzi. Szczególnie młodsze dzieci nie patrzą daleko w przyszłość. Chcą się uczyć tego, co mogą robić już teraz, a przykładowo C# na starcie nie za szybko pozwolili mu tworzyć rzeczy, które doceni zarówno ono, jak i rówieśnicy.
2. Zły program.
Zaczynając programowanie problemem nie tylko może być wybór złego języka kodowania, ale także praca w wybranym programie. W zależności od wieku młodego ucznia, zajęcia z tego samego języka programowania przeprowadzane są w różnych programach dostosowanych do grupy odbiorczej. Co z tego, że zarówno nastolatek, jak i młodsze dziecko mogą uczyć się Pythona, jeżeli nie dopasuje się dla nich programu. Tym sposobem praca w nich może dać zerową satysfakcję, a za to olbrzymią frustrację i poczucie braku sensu. A można wybrać dopasowany do wieku i podziwiać efekty.
3. Nieodpowiednie lub brak wsparcie merytorycznego.
Pomoc nauczyciela, który krok po kroku odpowiada na pytania i pokazuje efekty programowania, jest nieocenione dla młodych uczniów. Dzieciaki bardzo szybko odrzucą pomysł na kodowanie, jeżeli będą musiały uczyć się samodzielnie, nawet z dobrze przygotowanymi materiałami merytorycznymi. Programowanie jest proste, ale jeżeli będzie wyjaśniać się na bieżąco problematyczne kwestie. Dlatego też najlepszą metodą na naukę programowania, która nie zniechęci dziecka jest zapisanie go na odpowiednie zajęcia, gdzie poznaje ono świat kodowania, będąc prowadzonym za rękę przez mentora. Można tu skorzystać zarówno z zajęć stacjonarnych, jak i zajęć online, ale wyłącznie pod warunkiem, że są prowadzone w 100% na żywo i w małych grupach słuchaczy.
4. Debugowanie.
Mówiąc półżartem, półserio, debugowanie jest czymś, przez co nawet zawodowi programiści chcą rzucać programowanie…. Ale na poważnie… Tak debugowanie, czyli szukanie błędów w kodzie to jeden z najbardziej żmudnych procesów podczas programowania. Oczywiście nie jest to normą, że w kodzie są błędy, jednak zdarzają się one często. Bardziej niecierpliwe dzieci, które chcą, aby ich kod ruszył natychmiast, za którąś próbą zaczynają się denerwować. Tymczasem to niezwykle ważna część pracy i to nie tylko w zawodzie programisty, ale i z punktu widzenia rozwoju cech potrzebnych w życiu każdego z nas. Jeżeli nasze dziecko czuje się sfrustrowane podczas szukania błędów w stworzonym programie, nie możemy zrobić nic, aby nie musiało tego przechodzić. Możemy za to dać dobrą lekcję tego, że uważność popłaca i tylko od niego zależy, jak bardzo będzie musiał poświęcać swój czas na tego typu frustrujące poszukiwania.
Korzyści z nauki programowania.
Nauka programowania dla dzieci i młodzieży ma wiele zalet, które sprawiają, że warto się jej trzymać, nawet jeśli na początku jest to trudne. Przygotowuje do rozwiązywania problemów i rozwija umiejętności myślenia komputacyjnego, które jest potrzebne w nauce dowolnego przedmiotu w szkole i poza nią. Z niektórymi dziećmi warto porozmawiać na ten temat, bo możliwe, że będzie to dla nich dodatkową motywacją, aby nie rezygnować zbyt pochopnie.